Pasaka njema

Pasen is voor mij een synoniem voor een lang weekend vrij. Hier staat het echter ergens anders voor. Na 40 dagen vasten mag er eindelijk weer van alles gegeten&gedronken worden en wordt er weer uitbundig gedanst. Pasen is dus één groot feest.
Om dit grote feest te vieren zijn wij een lang weekend naar Morogoro gegaan.
Na 3 weken vasten (lees: geen vlees) hebben wij ook een soort pasen/suikerfeest gevierd (biefstuk en gin tonic). De integratie is dus goed doorgevoerd bij ons. In het kader van de integratie zijn we zondagochtend naar de paasmis gegaan in de KKKF church te Morogoro. We besloten wel naar de 2e mis om 10.00 uur gegaan, want 7.00 uur vonden we iets te veel van het goede. Toen we aan kwamen werd er al volop muziek gemaakt. In de kerk zaten 3 koren, waarvan 1 kinderkoor. Er werd veel gezongen (ze zingen hier zo mooi), muziek gemaakt (het leek wel vasteloavend), gedanst (helaas wel minder dan we hoopte) en heel hard lelelelele geroepen door vrouwen. Natuurlijk vielen de twee wazungu weer op, dus tijdens de mis kregen we wederom de microfoon onder onze neus geduwd om ons zelf voor te stellen.
Na de 3 uur durende mis liep iedereen de kerk uit om in een grote kring voor de kerk te staan. Wij dachten dat het grote dansfestijn ging beginnen, maar nee er werden kanga’s geveild. Opbrengst natuurlijk voor de kerk.
’s Middags was er een groot feest in het centrum van de stad, alle mensen waren erg uitbundig (lees: dronken).

Zaterdag hebben we mlima Uluguru beklommen. Juma (de poolboy van het Morogoro Hotel) had zijn neef Geoffrey geregeld om ons te gidsen. Omdat Patricia en Nicole (zij doen hier hun wetenschappelijk onderzoek) ook meegingen hadden we voor de klim het langere vlakke pad gekozen, dit was niet zo bijzonder. Voor de afdaling namen we het stijle pad. Wat was dit MOOI!!! Uitzicht over de hele Morogoro regio, de natuur is hier zo groen en de bloemen hebben hier alle kleuren van de regenboog. Tijdens de afdaling kwamen we langs het dorp waar Geoffrey woonde. Hij heeft ons voorgesteld aan zijn mama na baba, dada na kaka, bwana na bibi. Overal waren we even karibu. Bibi heeft ons nog een hele tros bananen meegegeven. Ze zijn hier allemaal zo gastvrij.

Zondagmiddag heb ik me dan eindelijk op de golfbaan tegenover het Morogoro hotel begeven. Ik heb samen met 2 caddies gegolfd. Die caddies kunnen golfen joh. Omdat het het grootste deel van het jaar te droog is, worden de greens te dor dus zijn de greens van zand in plaats van gras, de rest van de baan is wel gewoon gras. Erg mooie baan met uitzicht op mlima Uluguru. Toen we aan ‘de 2e negen’ begonnen liepen er allemaal aapjes om ons heen, met mlima Uluguru op de achtergrond. Ik was als god in Tanzania!
Een van de caddies was 17 jaar oud en had een kind van 7 jaar. Ik kon m’n oren niet geloven, en ik geloofde hem ook niet. Ik heb 6 keer gevraagd of hij echt een kind had van 7 jaar en of hij echt 17 jaar was. Dan werd hij vader toen hij 10 jaar oud was, welk kind van 10 denkt nou aan seks? Ik geloofde er niets van maar hij zei: ‘dit is Tanzania, hier gebeuren dat soort dingen’.

Paasmaandag zijn Geertje en ik naar de soko van Morogoro gegaan. Echt een super grote soko. Groente, fruit, vlees, en textiel in overvloed. Als je hier loopt vraag je je af of ze in Afrika echt te weinig voedsel hebben. We hebben dan ook genoeg ingeslagen, ze hebben hier namelijk veel meer dan in Bwagala, zoals passievruchten, heerlijk! En we hebben onze eerste kanga’s aangeschaft. Mooie roze met gele kanga’s. Dus nu lopen we er bij als Tanzaniaanse vrouwen, de mensen in Bwagala vinden dat geweldig.

Maandagmiddag hadden we een fantastische terugreis naar Bwagala. Een jochie van 6 jaar en zijn zusje van 10 jaar kwamen halverwege met z’n tweeën de daladala in. Zij moesten ook naar Bwagala. Zoals gewoonlijk was er geen plaats meer om te zitten voor deze kinderen, dus namen Geertje en ik ze op schoot. We smolten echt toen dat jochie op m’n schoot in slaap viel. Geweldig, met een schitterend negertje van 6 jaar oud op schoot door het mooie landschap van Tanzania rijden. Geen woorden voor!
De heenreis was wel even anders. Na een uur in de daladala te hebben gezeten kwam er een doodzieke vrouw de bus in. Ze werd ondersteund door haar man en nog 2 anderen. Omdat Geertje en ik bij de ingang van de daladala zaten, stonden wij op om die vrouw te laten liggen. Natuurlijk begonnen we meteen met dokteren en hebben we die vrouw ORS gevoerd. We denken dat ze Malaria had en helemaal verzwakt was van het braken en de diarree.
Maar omdat wij waren opgestaan werd de rest van onze reis (die nog 3 uur duurde omdat we een langzame daladala hadden) een stuk onaangenamer. De daladala’s worden hier namelijk helemaal tot de nok toe volgepropt. Op een gegeven moment hingen er letterlijk 5 mannen uit de deuropening om nog mee te kunnen. Ik stond helemaal verstopt tussen de Tanzaniaanse vrouwen.

Maandagavond had Joyce een paasmaaltijd voor ons gemaakt, die bestond uit kip en koe met rijst. Het was echt heerlijk, speciaal voor pasen was er vlees. Al haar kinderen waren weer door het dollen heen dat de wazungu er waren, dat betekend namelijk dat ze de lucht in gaan!!! Joyce heet nu trouwens Jamilla. Ze is bekeerd tot de islam. Ze is getrouwd met de vader van Mwanahawa, die mwislamu is. Dus Joyce en d’r kinderen zijn nu ook allemaal waislamu.
Het is zo mooi hoe wakristo en waislamu hier met elkaar leven. Tanzania is een van de weinige landen op de wereld waar wakristo en waislamu in vrede met elkaar leven. Waislamu gaan ook wel eens naar de kerk en wakristo gaan weleens naar de moskee. We werken in een missieziekenhuis (dus christelijk) maar er werken ook vele waislamu die ’s ochtends gewoon naar het gebed gaan. Joyce d’r zus was al mwislamu maar Joyce was eerst mkristo. Dus in een familie kunnen er meerder geloven zijn, zonder dat iemand wordt verstoten. Wat kan de wereld toch mooi zijn!

Hier is pasen dus voor iedereen, wakristo of waislamu, het maakt niet uit. Pasaka njema!

Dinsdag zijn Geertje en ik met dokter Assey de bergdorpen in gegaan om voorlichting te geven over malaria. Tanzania heeft 40 miljoen inwoners. Per jaar zijn er 16 miljoen gevallen van malaria. Van alle kinderen onder de 5 jaar gaan er per jaar 80 duizend dood aan de gevolgen van malaria. Malaria is de meest voorkomende oorzaak van kindersterfte in Tanzania. Daarom zijn we voorlichting gaan geven op 2 scholen.
Met 90 kinderen hebben we een malariaquiz gedaan. Ze weten heel goed wat de symptomen zijn van malaria, hoe het ontstaat en wat je er tegen moet doen. Helaas slaapt maar 3% van de kinderen onder een klamboe. Dit omdat het te duur is voor de ouders om voor alle kinderen een klamboe te kopen. Alle 90 kinderen hadden al eens malaria gehad, zo’n 5% heeft daarvoor in het ziekenhuis gelegen.
Na de kinderen hebben we 90 ouders toegesproken. De ouders vertelde ons dat een klamboe Tsh 5000 (zo’n 3 euro) kost. Een gemiddeld maandsalaris van een Tanzaniaan is Tsh 20.000. Als een klamboe Tsh 1500-2000 zou kosten dan zouden ze er wel voor elk kind een kopen.
Daarom hebben Geertje en ik voorgesteld om tijdens koninginnedag op de ambassade een lobby te houden. In het verleden had een Nederlandse arts een klamboe-project opgezet. Helaas is met zijn vertrek uit Turiani ook het project verloren gegaan. Deze arts werkt nog steeds in Dar es Salaam, dus misschien kan hij ons helpen en wat tips geven (welke NGO we moeten benaderen).
Ook op de tweede school kwam naar voren dat maar weinig kinderen onder een klamboe slapen, met dezelfde reden als bij de vorige school.
Hopelijk kan dokter Assey iets opzetten dat elk jaar een aantal artsen de bergen in gaan om voorlichting te geven. Want het ziekenhuis ligt momenteel vol met kinderen die (ernstige) malaria hebben. En hopelijk kunnen wij helpen het klamboe-project nieuw leven in te blazen.

Pasaka njema!

Busu Lotje

Pasaka njema = vrolijk pasen
Vasteloavend = Limburgs voor carnaval
Wazungu = blanken
Lelelelele = tong geluid wat Afrikaanse vrouwen vaak maken als het feest is
Mlima Uluguru = Uluguru gebergte
Mama na baba = mama en papa
Dada na kaka = zus en broer
Bwana na bibi = opa en oma
Karibu = welkom
Kanga = gekleurde doek
Soko = markt
Bwagala = dorp waar wij wonen
Daladala = minibusje
Waislamu = moslims
Wakristo = christenen